Araşdırmaçı, Gazeteci: Məsud HARAY
İranın yeni seçilmiş prezidenti ilə bağlı qarşılaşdığı çətinliklər və bu çətinliklərin Azərbaycanla münasibətlərə təsiri diqqət mərkəzindədir.
İranın yeni prezidenti məclis iclası zamanı rəhbərlik tərəfindən təcili qərarlarla üzləşmiş və bu, ilk baxışdan “əvvəlki təhdidlərin davamı” kimi görünmüşdür. Eyni zamanda, seçkilərdə məğlub olan Səid Cəlili ilə keçirilən görüşdə, bəzi mənbələrə görə, İran rəhbərliyinin yeni prezidentə “hər şey bizim nəzarətimizdədir” mesajını verməsi ilə əlaqəli təhdidlər mövcud idi.
Azərbaycanın prezidenti İlham Əliyev, İranın yeni prezidentini təbrik edərək onu Azərbaycana dəvət etmişdir. Bunun ardınca, İran prezidenti də İlham Əliyevi İrana dəvət etmiş və bu səfərdən sonra Azərbaycanla əlaqələrin gücləndirilməsi müzakirə olunmuşdur. Eyni zamanda, bəzi məlumatlara görə, İran prezidenti Bakıya səfər etməkdən çəkindirilmişdir.
Digər bir görüşdə Türkiyə prezidenti Rəcəb Tayyib Ərdoğan və İran prezidenti arasında bir saatlıq telefon danışığı olmuş və bu, İran-Türkiyə münasibətlərinin daha da güclənəcəyinin mesajını vermişdir. Ancaq bundan sonra Tehranda Turkish Airlines ofisinin bağlanması, İran rejiminin içərisindəki bəzi güclərin xəbərdarlığı kimi qiymətləndirilmişdir.
İran rejimi və onun başında duran Ayətullah Xamenei, yeni prezidentin mövqeyini zəiflətmək üçün müxtəlif yollarla çalışırlar. Onların fikrincə, yeni prezident bir il ərzində zəiflədiləcək və türk olduğu üçün xüsusi olaraq hədəfə alınacaqdır. Bu səbəbdən, İran daxilində yaşayan türklərə və xüsusilə Güney Azərbaycan türklərinə qarşı təzyiqlərin artacağı gözlənilir.
Bu vəziyyət İran-Türkiyə və İran-Azərbaycan münasibətlərinə mənfi təsir göstərə bilər. İranın Türk Dövlətləri Təşkilatına üzv olmaq səyləri də böyük ehtimalla reallıqdan uzaq görünür. Yeni prezidentin səlahiyyətləri məhdudlaşdırılaraq, rejimin əmrlərinə tabe olmağa məcbur ediləcəkdir.
Türkiyə, Azərbaycan və Güney Azərbaycan türkləri bu vəziyyəti diqqətlə izləməli və bu vəziyyətdən öz xeyirlərinə istifadə etmək üçün strategiyalar inkişaf etdirməlidirlər. Bu fürsəti dərinliklə araşdırmaq və qiymətləndirmək, daha yaxşı nəticələr əldə etmək üçün vacibdir.